PAPAĞANLARDA TÜY YOLMA ÇOK CİDDİ PROBLEMLERİN BİR GÖSTERGESİDİR.
Bugün hem papağan sahiplerini hem de biz veteriner hekimleri çok zorlayan bir papağan hastalığı varsa o da papağanın kendi tüyünü yolma problemidir.
Tüy yolma ve aşırı kaşınma papağanınızda ciddi sorunların olduğunun bir göstergesidir. Bu problemle başa çıka bilmenizin tek yolu bu davranışın altında ne yattığını bulabilmek ve o problemi tedavi edebilmektir. Dileğimiz bu davranışın altında yatan bir problemin olmasıdır.Çünkü bunu bilirsek tedavide başarı oranımız artacaktır.
Tüy yolmanın bir çok nedeni vardır.vardır. Papağanınızda bunlarda biri veya birkaçı birlikte olabilir.
Başlıca bilinen nedenler şunlardır :
Sağlık problemleri : Tüy yolmaya neden olan sağlık problemleri arasında alerjiler , parazit enfeksiyonları , bakteri enfeksiyonları , iç hastalıkları , tüy follüküllerinde anormal yapılanmalar , vitamin noksanlıkları ve hormonlarla ilgili hastalıklar sayılabilir. Sağlık problemleri listesi uzayıp gider.
Düşük nem oranı : Evlerimizde baktığımız Papağanlarımızın bir çoğu aşırı nemli bölgelerden gelmektedir.Evinizdeki nem oranı düşükse bu hayvanlarda problemlere yol açabilmektedir.Kalorifer peteklerinin üzerine su kapları koymak,ev içerisinde nemlendirici kullanmak gibi önlemler tavsiye edilebilir.
Sıkıntı – Kafes içinde kapalı kalma : Kuşlar enerjik hayvanlardır.Yaşadıkları doğal ortamda gün boyu uçarak günlük aktivitelerini yerine getirirler. Papağanlar tabiatta günlerinin yaklaşık %80 ini yem aramak la geçirirler . Uzun süre kafes içinde kapalı kalmaya gelemezler. Enerjilerini harcamak zorundadırlar . Kafesten çıkabilmeli , oyuncakları ile oynayabilmelidir. Kafesi yeteri kadar büyük olmalı, kanatlarını iki yana açtığında kanatlar kafes duvarlarına dokunuyorsa o kafes kuş için küçük demektir.Çoğu kez kafesin içerisini oyuncaklarla,yukarıdan sarkan yem vb. cisimlerle doldurarak papağana hareket edecek yer bırakılmamaktadır.Kafes içi aksesuarlar minimum düzeyde tutulmalı oyuncak vb.gibi aksesuarlar kafes dışında tutulmalıdır..Aksi takdirde enerjisini kendi kendini yolmak için harcayacaklardır.
Biz bu konuları papağan sahiplerine anlatmaya başladığımızda maalesef çoğu kez “ canını sıkacak bir şey yok,hep kafes dışında ,bir sürü oyuncağı var,neden sıkılsın ki” gibi tepkilerle karşılaşıyoruz.Karşımızdakinin bir kuş olduğunu hatırlatmamız yeterli olacaktır diye düşünüyoruz.
Obsesyon : Papağanlarda oldukça sık görülen psikolojik rahatsızlıktır.Obsesyonlu kuşlar aynen obsesyon sonucu sürekli tırnaklarını yiyen,ellerini uzun süre ve devamlı yıkayan,saçını çeken insanlar gibidirler.Burada püf noktası durumun obsesyon olduğuna karar vermeden önce başka bir hastalık olup olmadığı araştırmak gerektiğidir.
Dikkat çekme : Papağanınız tüylerini yolmaya başlayınca hemen kafesin yanına koşup yapma etme gibi komutlar vermeye başlarsanız papağan bu hareketi yaptığında sizi kafesinin yanına çekebildiğini öğrenmektedir.Bundan sonraki zamanlarda papağanınız ne zaman dikkatinizi çekmek isterse tüylerini yolmaya başlayacaktır.Böyle durumlarda Papağanınızın dikkatini başka yere çekme, kendisini yolmayı bıraktığında ona öven sözlerle sevdiği bir yiyecek vererek şartlandırabilirsiniz.Papağan yolmayı bıraktığında bir ödül geleceğini öğrenecektir.
Tüy yolan kuşlar için ne yapmalı : Davranış problemlerinden önce sağlık problemi olup olmadığı araştırılmalıdır.Yapılacak testler sonunda herhangi bir rahatsızlık bulunmuyor ise o zaman davranış problemleri üzerine konsantre olunmalıdır. Ancak sağlık kontrolünde geç kalınması hayvanda tüy yolma alışkanlığının yerleşmesinde neden olacak ve tedavi güçleşecektir.
Bazı çevresel değişiklikler yapmaya başlayabilirsiniz. İlk olarak kafesini büyütmek , kafes içerisine tırmanabileceği ve kemirebileceği ağaç , oyuncak koymak , çiçek sulama spreyi ile papağanınızı günde bir iki defa spreylemek , bulunduğu yere bir nemlendirici koymak , kafesin yerini değiştirmek , yanında radyo çalmak , uyurken kafesin üzerini örtmek gibi önlemler yardımcı olmaktadır.Papağanların en az 12 saat uyuması gerekmektedir.Bunu sağlamak için fazla gürültülü olmayan bir yere taşımak,kafesinin üzerini örtmek gibi önerilerde bulunabiliriz.
Ne yazık ki tüy yolma problemi için kesin bir cevap yoktur.Sabırlı olmanız gerekmektedir. Papağanınız hakkında veteriner hekiminizle birlikte kararlar almalısınız. Kuşunuzun görüntüsü ne olursa olsun onu sevmeye devam etmelisiniz . Bazı kuşlarda ise problem ara sıra ortaya çıkar ve kaybolur.Bazen de tüyleri hiç geri gelmeyebilir.En kötüye kendinizi hazırlamalısınız.